Pobudza, rozwesela, relaksuje. Działania kawy są bardzo różne, w zależności od tego, o jakiej porze dnia i w jakim towarzystwie pijemy. Są osoby, dla których to tylko czarny napój mający zadziałać w konkretny sposób, ale dla zdecydowanej większości, do której i ja należę, to coś więcej. To codzienny rytuał, filozofia, styl życia. Znam osobę, która kubek kawy wypija w 2-3 minuty. Siup i temat zakończony. Zawsze, jak to widzę, to przecieram oczy ze zdumienia.

Kontrowersje wokół kawy

W 90 % formularzy jakie otrzymuję w sprawie zamówienia diety indywidualnej pada pytanie o to, czy trzeba rezygnować z kawy. To dowodzi, jak ważny jest dla nas ten napój i jak wiele mitów na temat kawy krąży. Większość dietetyków zakazuje picia kawy podczas stosowania diety redukcyjnej. Bo zakwasza, bo zaburza rytm serca, bo wypłukuje wapń i magnez z organizmu. Ci, którzy mnie znają, bo są ze mną od dawna, wiedzą, jak ja lubię takie zero jedynkowe teorie. Takie zakazy bez logiki i indywidualnego spojrzenia na pacjenta .
Paracelsus mawiał "wszystko jest trucizną i nią nie jest (...) zależy od dawki (...)". Do życia i do żywienia należy podchodzić logicznie i każdy przypadek rozpatrywać indywidualnie. Ilość bezpieczna, na redukcji, jaką ja rekomenduję to jedna kawa (200 ml) bez mleka i dwie kawy (razem 300 ml) pite z mlekiem (50 ml na jedną kawę). Taka ilość, zestawiona z dobrze skomponowaną dietą, pełną alkalizujących warzyw i owoców oraz produktów bogatych w wapń i magnez, nie jest nam w stanie w niczym zagrozić. To dotyczy osób zdrowych!
Sytuacja ma się inaczej w przypadku osób chorych lub z nietolerancjami pokarmowymi. Osoby mające silną nietolerancję pokarmową powinny odstawić kawę na minimum 6 tygodni. To czas, jaki kosmki jelitowe potrzebują na regenerację. W tym czasie robimy oczyszczanie absolutne. Odstawiamy alergeny i wszelkie używki (w tym alkohol). Z kawą powinny uważać także osoby z nadkwasotą, wrzodami, refluksem i kłopotami trawiennymi.

Wartości odżywcze kawy

Kawa to źródło antyoksydantów (kwasu kawowego i chlorogenowego), witamin z grupy B, błonnika i kofeiny. Ilość przeciwutleniaczy wzrasta podczas palenia ziaren co oznacza, że najwięcej wartości będzie miała ta kawa, która jest najmłodsza (licząc od daty palenia). Kofeina działa pobudzająco na centralny układ nerwowy. Pobudza mikrokrążenie więc jest powszechnie stosowana w kosmetyce.

Kiedy pić kawę ?

* Pita na czczo fantastycznie pobudza perystaltyke jelit. Ale UWAGA ! Od wypicia kawy do zjedzenia śniadania musi upłynąć minimum 30 minut, no i musimy mieć zdrowy żołądek i jelita.
* Między posiłkami, ponieważ kawa do posiłku utrudni wchłaniania żelaza.

Czy kawa = kawa ?

Doskonale wiecie, czym różni się dobrej jakości chleb na naturalnym zakwasie, od tego pompowanego z supermarketu, czy pieczona w domu wędlina od sklepowej masówki. Jakość wpływa na smak. Dobre jakościowo produkty mają więcej wartości odżywczych i mają korzystny wpływ na nasz organizm.
Dziś, pisząc o kawie, muszę Wam kogoś przedstawić. Wiecie, że cenię ludzi z pasją, bo pasja tworzy jakość, a jakość to rozwój. Ogromnie się cieszę, jak pasja przeradza się w sposób na życie i gorąco takim osobom kibicuję. Sama tak zaczynałam.
Chcę Wam przedstawić Kamila i jego pasję do kawy. Osobiście wiem, czym różni się arabika od robusty, mam swoje ulubione kawy, których jakość ziaren i smak mi odpowiada. Nie czuję się kawowym laikiem, ale wiedza Kamila na temat ziarenka kawy jest naprawdę imponująca.
100 % arabika z segmentu speciality, palona tuż przed wysyłką (co daje najwyższą ilość przeciwutleniaczy), z najwyższej jakości ziaren, świeżutka, z dostawą do domu, co miesiąc. To jego pomysł i mi osobiście bardzo się to podoba, bo nigdzie indziej się z czymś takim nie spotkałam.

Nie będę Wam pisała o historii kawy, o tym jak to się stało, że zaczęto zbierać i palić ziarenka, aby ostatecznie przygotować z nich znany wszystkim napar. O tym przeczytacie wszędzie w internecie. Chcę Wam powiedzieć, jak to się dzieje, że jedna kawa jest smaczna i cudownie aromatyczna, a druga kwaśna i do wypicia za karę. Zacznę od tego, że są dwa gatunki ziaren kawy. Arabica i robusta. Różnią się wysokością upraw i temperaturą w jakiej rosną. Te dwa czynniki znacząco wpływają na smak i aromat. Arabica jest cięższa w uprawie ponieważ w odróżnieniu od robusty jest mało odporna na szkodniki, grzyby i zmiany temperatury. W smaku jest lekko słodka, o owocowej nucie i bardzo aromatyczna. Robusta jest gorzka i ma kwaskowaty posmak. Arabica występuje w kilkudziesięciu odmianach botanicznych, więc smak poszczególnych kaw będzie się różnił w zależności od rodzaju ziaren, ale przede wszystkim miejsca/wysokości i temperatury uprawy. Dostępna w marketach kawa "komercyjna" pochodzi z wielkich plantacji nastawionych na ilość. Ziarna "chroni" się za pomocą środków chemicznych. Nie zbiera się ich ręcznie, a za pomocą wielkich kombajnów, które jak wiadomo, wysoko nie wjadą więc taka kawa nie rośnie na wysokich zboczach gór, co przekłada się na warunki klimatyczne i finalny smak. Zebrane ziarna sprzedawane są do wielkich skupów, które mieszają kawy z różnych plantacji. Nad przygotowaniem ziaren i wypalaniem też nikt się nie rozczula. Ma być tanio i efektywnie. Firmy prześcigają się, kto zaoferuje niższą cenę. Tylko czy konsument naprawdę chce tej niskiej ceny? Ileż tej kawy wypijamy? Czy pijąc kubek kawy dziennie, czy nawet dwa, chcemy rozkoszować się smakiem i aromatem, czy chcemy po prostu napić się czarnego napoju ? To jest odpowiedź na pytanie, dlaczego jedna arabica kosztuje 8 zł za 250 g, a druga kilkanaście, czy kilkadziesiąt.

Poniższe informacje pochodzą z newslettera Coffee Box. Zachęcam do lektury. Można się dowiedzieć wielu nowych rzeczy.

Owoce kawowca zbierane są ręcznie. Do zbioru nadają się kompletnie dojrzałe owoce o optymalnej zawartości cukru.Metody przetwarzania są różne w zależności od regionu uprawy i plantatora.

1. Metoda obróbki ziaren  = finalny smak kawy

WASHED PROCESS- wykorzystywana do obróbki najwyższej jakości ziaren, które nie wymagają dodatkowych procesów służących podnoszeniu jakości smaku i aromatu. Metoda polegająca na kompletnym usunięciu miąższu i śluzu z powierzchni ziarna kawy z wykorzystaniem tarcia, fermentacji i dużej ilości wody.
Dojrzałe owoce zaraz po zerwaniu, umyte i zważone trafiają bezpośrednio do maszyn, w których są miażdżone (pulpowane).Wypchnięte w ten sposób ziarna kawy, ciągle pokryte śluzem, trafiają do tak zwanych zbiorników fermentacyjnych. Tam, naturalnie występujące bakterie rozbijają cząsteczki cukrów i alkoholi usuwając 100% śluzu z ich powierzchni. Proces fermentacji w zależności od ilości śluzu, temperatury i wilgotności powietrza może trwać od kilku godzin do nawet kilku dni.
Ziarna kawy z kompletnie usuniętym śluzem trafiają na tzw. łóżka do suszenia na słońcu. Po tym etapie, gdy ziarna osiągną poziom wilgotności na poziomie 10 – 12%, odpoczywają. Ich jedyna osłonka, którą jeszcze posiadają (pergamin), jest ręcznie usuwana przed zapakowaniem w worki i przygotowaniem do wysyłki.

SEMI – WASHED PROCESS - to metoda bardzo podobna do washed process z tą różnicą, że tutaj ziarna suszone są na słońcu ciągle pokryte pergaminem i śluzem. Finalnie dzięki temu śluz wnika w jądro ziarna zmieniając jego ogólny profil smakowy. Odpowiednio przetworzona kawa semi-washed ma intensywnie słodki smak oraz różnorodną kwasowość. Sam pergamin otaczający ziarno jest ciemniejszy niż w przypadku metody washed. Usuwany jest natomiast w tym samym czasie – tuż przed wysyłką.

NATURAL PROCESS - to najstarsza i najmniej zaawansowana technologicznie metoda przetwarzania. Dojrzałe owoce kawowca, umyte i zważone, zaraz po zbiorach trafiają bezpośrednio na specjalne łóżka do suszenia na słońcu. Dzięki temu owoc przekształca się w coś w rodzaju rodzynki. Po pewnym czasie ziarna kawy są ręcznie wyłuskiwane i czyszczone z zeschniętej otoczki. Przez to, że ziarna przez długi czas tkwią w otoczeniu miąższu, wpływa to znacząco na ich końcowy profil smakowy. Wynikiem tego jest gęsta struktura kawy oraz egzotyczne aromaty, które stały się synonimem naturalnie przetwarzanych ziaren. Pierwotnie metoda ta polegała na pozostawieniu dojrzałych owoców na krzaku do momentu ich wyschnięcia.

2. Sposoby suszenia

Odpowiednio przygotowane ziarna są suszone. Podczas tej fazy z ziaren kawy usuwana jest wilgoć. To bardzo ważny etap, ponieważ zbyt duża ilość ciepła może uszkodzić strukturę komórkową ziaren, natomiast zbyt mały przepływ powietrza może prowadzić do powstania pleśni i fermentacji. Jedna i druga sytuacja wpłynie bardzo niekorzystnie na końcowy profil smakowy nawet najlepszych ziaren.

BETONOWE PATIA to betonowa płaska wylewka na dość dużej powierzchni gruntu. Powszechna w Ameryce Centralnej, umożliwia jednoczesne suszenie dużej ilości ziaren. Beton pochłania duże ilości ciepła w ciągu dnia i uwalnia je w ciągu nocy. Największym minusem suszenia na patiach jest jednostronny przepływ powietrza dlatego ziarna muszą być na bieżąco przewracane.

ŁÓŻKA wykonane z drewna i metalowej siatki. Mają wysokość około 1 metra. Wywodzą się z Afryki,ale stają się coraz bardziej popularne na całym świecie dzięki wysokiej skuteczności suszenia. Największym plusem jest przepływ powietrza, zarówno z góry, jak i z dołu oraz łatwość ręcznego obracania i sortowania ziaren.

SUSZARKI MECHANICZNE budową i techniką pracy przypominają znane nam suszarki bębnowe do prania. Umożliwiają szybkie suszenie dużej ilości kawy.

3. Odpoczynek i pakowanie 

Po etapie suszenia i osiągnięciu odpowiedniego poziomu wilgotności ziarna ciągle pokryte pergaminem odpoczywają przez okres od 1 do 3 miesięcy w zależności od plantatora. Najczęściej leżakują one w jutowych workach ułożonych blisko siebie na paletach w chłodnym oraz suchym pomieszczeniu. Ogromne znaczenie ma tutaj stała temperatura i wilgotność powietrza. Bardziej zaawansowane technologicznie plantacje używają do tego celu silosów, w których te dwa czynniki kontrolowane są elektronicznie. Po tym etapie ziarna są łuskane z pergaminu, sortowane ręcznie lub mechanicznie, pakowane w torby próżniowe oraz tak zwane GrainPro chroniące je przed utlenianiem, a następnie przygotowywane do wysyłki.

4. Palenie ziaren 

Ziarna kawy speciality palone są jedynie w małych piecach o załadunku maksymalnie kilkunastu kilogramów. Najczęściej są to piece bębnowe. Zielone ziarna trafiają do rozgrzanego poruszającego się bębna, gdzie pod wpływem temperatury pękają tracąc na wadze i jednocześnie powiększając swoją objętość. Podobnie zachowują się ziarna kukurydzy w maszynie do robienia popcornu. Podczas palenia zachodzi mnóstwo reakcji chemicznych, które w konsekwencji dają konkretny profil aromatyczny kawy w zależności od tego czy ziarna palone są jaśniej czy Jest to jednak proces tak skomplikowany i złożony, iż nadaremne są próby jego wytłumaczenia „na szybko”. Ogromną rolę odgrywa tutaj roaster czyli osoba o nieprzeciętnych umiejętnościach sensorycznych, zawodowo zajmująca się wypalaniem kawy. Jest to praca, której nie da się nauczyć z książek. Wszyscy oni powtarzają – „Wypal swój pierwszy kilogram, później drugi i trzeci. Może po tysiącu prób coś z tego zrozumiesz”. Tak świeżo wypalone ziarna pakowane są w hermetyczne torebki z wentylem odprowadzającym dwutlenek węgla. Kawa speciality oddaje swoje najlepsze właściwości zaparzona pomiędzy 7 a 30 dniem po wypaleniu.

5. Mielenie 

Stopień i jakość zmielenia ziaren jest jedną z tych czynności, która ma bezpośredni wpływ na smak zaparzonej kawy. W zależności od tego jakiej metody używasz, ziarna powinny być zmielone grubiej lub drobniej. Nawet najwyższej jakości kawa nieodpowiednio zmielona utraci swoje najlepsze cechy, za które zapłaciłeś przecież nie małe pieniądze.