SIBO – czym jest? Czy problem może Cię dotyczyć?
Wzdęcia, gazy, zaparcia, uczucie pełności w jamie brzusznej, biegunki, także tłuszczowe. Pacjentów z tego typu objawami trafia do mnie co raz więcej. Ponieważ oprócz wiedzy zdobytej na studiach szkoliłam i szkolę się dodatkowo z dietoterapii zaburzeń żołądkowo – jelitowych, jestem w stanie pomóc nawet w bardzo skomplikowanych przypadkach o różnej etiologii.
Występowanie w/w objawów nie wiąże się jedynie z akceptacją bądź brakiem akceptacji dolegliwości. Wszelkie zaburzenia na poziomie żołądka i jelit, położą się cieniem na funkcjonowaniu całego organizmu.
Dlaczego? Ponieważ funkcjonowanie całego organizmu ma związek z wchłanianiem. Wcale nie jesteś tym co jesz. Jesteś tym co przyswajasz/wchłaniasz.
Czym jest SIBO?
SIBO (small intestine bacterial overgrowth) to zespół rozrostu bakteryjnego jelita cienkiego.
Polega to na tym, że w jelicie czczym nadmiernie rozrastają się bakterie charakterystyczne dla jelita grubego.
Co się wówczas dzieje?
Dochodzi do nasilenia procesów fermentacyjnych skutkujących nadprodukcją wodoru, metanu, dwutlenku węgla, krótkołańcuchowych kwasów tłuszczowych, a nawet siarkowodoru.
W efekcie dochodzi do niszczenia delikatnej struktury rąbka szczoteczkowego kosmków jelitowych, rozszczelnienia bariery jelitowej, upośledzenia trawienia tłuszczów, wchłaniania witamin rozpuszczalnych w tłuszczach, kwasów omega 3, żelaza, cynku, wapnia, witaminy 12.
Może wystąpić wtórna nietolerancja laktozy, fruktozy oraz żywności bogatej w histaminę.
SIBO nie wolno lekceważyć ponieważ będące jego skutkiem niedobory będą prowadziły do wystąpienia szeregu dolegliwości i zaburzeń, zwłaszcza neurologicznych związanych z produkcją neurotransmiterów (koncentracja, nastrój, depresja).
Szacuje się że problem może dotyczyć od 2 do 25% populacji.
Diagnostyka SIBO
Najprostszą i nieinwazyjną metodą diagnostyczną SIBO jest test oddechowy wodorowy lub wodorowo - metanowy. Cena badania uzależniona jest od tego czy badamy jedynie stężenie wodoru czy także i metanu.
Do badania wykorzystuje się glukozę lub laktulozę i ocenia ilość wodoru i metanu wydzielanego w wyniku bakteryjnej fermentacji niestrawionych węglowodanów.
Inną metodą, inwazyjną, jest badanie endoskopowe pozwalające ocenić stan kosmków jelitowych oraz ilość komórek zapalnych. O przeprowadzeniu badania endoskopowego z oceną mikroskopową wycinków błony śluzowej decyduje lekarz.
Spektrum dolegliwości w SIBO jest bardzo szerokie. Objawy potrafią być bardzo niespecyficzne i powiązane ze współistniejącymi chorobami. Niezbędna jest więc dokładna analiza objawów klinicznych oraz wyników badań pacjenta.
Objawy SIBO
Najczęściej występujące objawy to:
- zmiana rytmu wypróżnień,
- bóle brzucha,
- wzdęcia,
- gazy,
- uczucie pełności w jamie brzusznej,
- biegunki,
- mdłości,
- zaburzenia nastroju,
- depresja,
- wysypki,
- ogólne osłabienie,
Oraz szereg innych objawów związanych z będących następstwem SIBO:
- zaburzeń wchłaniania składników odżywczych – witamin (A, D, z grupy B w tym B12) oraz minerałów (żelaza, cynku, wapnia),
- utraty białka,
Osoba która rozwinęła SIBO oprócz zaburzeń żołądkowo – jelitowych może więc zmagać się np. z problemami skórnymi, wypadaniem włosów, pokrzywkami, drętwieniami rąk i nóg.
Przyczyny SIBO
Organizm ludzki posiada szereg mechanizmów których zadaniem jest ochrona jelit przed nadmiernym rozrostem bakteryjnym (np. wydzieliny gruczołów trawiennych, wędrujący kompleks bioelektryczny).
Są jednak czynniki które mogą te mechanizmy zaburzyć.
SIBO może rozwinąć osoba:
- z zaburzeniami perystaltyki i motoryki jelit spowodowanych także przyczynami anatomicznymi,
- po zabiegach chirurgicznych w obrębie żołądka i jelit,
- z deficytami odporności o różnej etiologii,
- z dysbiozą jelitową,
- po antybioterapii,
- po leczeniu lekami immunosupresyjnymi,
- po leczeniu sterydami,
- po leczeniu inhibitorami pompy protonowej (IPP) tj. popularnymi lekami na zgagę i nadkwasotę,
- z zespołem jelita drażliwego (IBS),
- z chorobą uchyłkową,
- żyjąca w stresie i przewlekłym napięciu co w ogromnym stopniu obciąża układ immunologiczny i działa bardzo negatywnie na jelita,
- po przebytych zakażeniach układu pokarmowego np. zapaleniu żołądka i jelit,
- z zaburzeniami wędrującego kompleksu mioelektrycznego (MMC) czyli mechanizmu mającego na celu usunięcie z przewodu pokarmowego niestrawionych resztek i nadmiarowych bakterii,
- z zakażeniem Helicobacter Pylori,
- nadużywajaca alkoholu,
- z zaburzeniami w wydzielaniu żółci,
- z chorą wątrobą – dotyczy to także tzw. niealkoholowego stłuszczenie wątroby,
- z przewlekłym zapaleniem trzustki,
- zmagająca się z chorobą autoimmunologiczną,
- niedożywiona (dotyczy także niedoborów pokarmowych),
- z endometriozą,
- zmagająca się z nieswoistą chorobą zapalną jelit np. chorobą Leśniowskiego – Cohna,
- z niedoczynnością tarczycy,
Praca z pacjentem
Zapewne ciekawą Was gotowe rozwiązania czyli to w jaki sposób pracuję z pacjentem z SIBO w zależności od podłoża problemu. Tego tu na blogu z oczywistych względów nie zdradzę. To nie jest wiedza którą zdobywa się na studiach. To moje know how zdobyte podczas dziesiątek godzin dodatkowych szkoleń, lektury PUBMED oraz praktyki z pacjentami i zarezerwowane jest wyłącznie dla moich pacjentów.
To co jest istotne to działanie na objawy (dieta eliminująca FODMAP, czasem przeciwhistaminowa – zależy od przypadku) ale i przyczynę.
Problem SIBO dotyczy 54% osób z niedoczynnością tarczycy i chorobą Hashimoto i ma związek z niewyrównaniem hormonalnym co przekłada się na kwasowość żołądka i zaburzenia wchłaniania. Pracując z takim pacjentem trzeba bezwzględnie wziąć to pod uwagę i pracować nad konwersją (jelita, wątroba, rytm dobowy).
Inaczej problemu nie rozwiążemy.
W przypadku osób z chorobami zapalnymi jelit problem SIBO może dotyczyć aż 81 % osób. W przypadku cukrzycy i zaburzeń glikemii 50%. Dietoterapia i farmakoterapia musi więc być ściśle związana z podłożem problemu. To samo tyczy się dysbiozy czy innych zaburzeń predysponujących do rozwoju SIBO.
W swojej pracy stosuję konkretne szczepy bakteryjne i konkretne preparaty o udowodnionym działaniu dostosowane do konkretnego przypadku (w zależności od przyczyny rozwinięcia SIBO).
Bywa że w trakcie terapii dokonuję zmian.
Ogromnie ważna jest także współpraca z lekarzem i nierzadko wprowadzenie farmakologii wspomagającej.
Trzy postacie SIBO
SIBO może przybrać postać biegunkową, zatarciowa lub mieszaną. Uzależnione jest to od typu „rozrośniętych” mikroorganizmów i zastosowana dietoterapia, probiotykoterapia oraz suplementacja musi być do tego dostosowana.
Nie lekceważ SIBO, to nie tylko przykre dolegliwości ze strony jelit.