Menopauza dotyka kobiet między czterdziestym piątym, a pięćdziesiątym rokiem życia. To umowna nazwa ostatniej miesiączki po której przez kolejnych dwanaście miesięcy nie ma następnej. 

Poprzedza ją okres klimakterium czyli przygotowania do tego momentu. To czas w którym organizm daje sygnały że nasza zdolność do prokreacji powoli dobiega końca. Ma to miejsce na ogół między czterdziestym a czterdziestym siódmym rokiem życia. Jajniki produkują coraz mniej hormonów, cykle stają nieregularne, a miesiączki inne niż zazwyczaj. W końcu jajniki "gaszą światło" i przestają produkować jajeczka. To fizycznie, psychicznie i emocjonalnie ciężki czas dla kobiety ponieważ zmiany hormonalne objawiają się szeregiem odczuć psycho - fizycznych o których pisałam w poprzednim poście.

Dzisiejszy post jest kontynuacją cyklu o menopauzie. Pierwszy post poruszający sedno, oraz emocjonalny aspekt menopauzy i klimakterium znajdziecie TU.

Są jednak sytuacje, kiedy menopauza przychodzi zdecydowanie za wcześnie, podstępnie i bez ostrzeżenia. Nie ma zimnych potów czy uderzeń gorąca. Jest po prostu nagłe zatrzymanie miesiączki. To nie są częste przypadki (szacuje się że problem dotyczy 1 na 10 000 kobiet przed trzydziestką i nawet jednej na 100 przed czterdziestką), ale z uwagi na zwiększoną liczbę zachorowań na schorzenia z autoagresji, nie mogę o ty mnie wspomnieć. O tym po prostu musicie wiedzieć.

Przyczyny przedwczesnej menopauzy

Do zwiększonego ryzyka przedwczesnej menopauzy przyczyniają się choroby zaburzające pracę układu immunologicznego czyli choroby z autoagresji. Podstawowym zadaniem układu immunologicznego (odpornościowego) jest chronienie nas przed bakteriami, wirusami, toksynami i wszelkimi innymi czynnikami mogącymi wyrządzić nam szkodę. Po rozpoznaniu intruza układ immunologiczny uruchamia armię przeciwciał i specyficznych komórek po to, aby go unicestwić. Zdarzają się jednak sytuacje, będące zaburzeniami układu immunologicznego w których zaczyna on atakować i niszczyć własne komórki. 
Nigdy nie wiadomo co stanie się celem, bywa że jako gruczoł dokrewny są nim jajniki.

Schorzeniami zwiększąjącymi ryzyko przedwczesnej menopauzy są:

• świnka, ospa, różyczka i odra przechodzone w wieku dorosłym (schorzenia te zaburzają pracę układu immunologicznego),
• choroba Hashimoto - przeciwciała mogą niszczyć jajniki,
• reumatoidalne zapalenie stawów (RZS) - przeciwciała mogą niszczyć jajniki,
• toczeń - przeciwciała mogą niszczyć jajniki,
• mistenia, 
• cukrzyca, 
• anoreksja, 
• palenie papierosów,
• geny - nieprawidłowość chromosomów X,
• terapie przeciwnowotworowe - radioterapia i chemioterapia upośledzają funkcje jajników,  
• zabiegi chirurgiczne - usunięcie torbieli z jajnika, usunięcie jajnika,

Diagnostyka 
Jeśli jesteś młodą kobietą w wieku rozrodczym i od kilku miesięcy nie masz miesiączki, powinnaś mieć wykonaną pełną diagnostykę. Zawsze! Zwłaszcza jeśli miesiączki nie masz ponad rok.

• USG jajników,
• oznaczenie poziomu estrogenu i progesteronu czyli hormonów produkowanych przez jajniki,
• oznaczenie poziomu produkowanego przez przysadkę mózgową FSH (folikulostymulina) która odpowiada za dojrzewanie pęcherzyków w jajnikach,
• oznaczenie poziomu prolaktyny,
• oznaczenie TSH i hormonów tarczycy (FT4 i FT3),

Badanie FSH pokazuje czy produkcja estrogenu jest prawidłowa i czy pęcherzyki dojrzewają normalnie. Podstawą do zdiagnozowania przedwczesnej menopauzy jest wysokie FSH (powyżej 40 IU/I) i niski estrogen i progesteron przy dobrych wynikach TSH, FT3, FT4 i prolaktyny. To dowodzi że jajniki są stymulowane do produkcji jajeczek, ale niska wartość estrogenu i progesteronu ewidentnie pokazuje że nie udało się namówić ich do podjęcia pracy. Pamiętajcie że zawsze należy zestawić te wyniki z TSH, FT3, FT4 i poziomem prolaktyny ponieważ miesiączka może zaniknąć jeśli prolaktyny jest za dużo (już powyżej 25 ng/ml) i za mało progesteronu (mnij niż 10 ng/ml) lub jeśli hormonów tarczycy jest za mało. Ale od diagnozy jest lekarz więc znajdźcie dobrego, weźcie skierowanie na komplet badań i działajcie.
Brak miesiączki może być też spowodowany przez zespół policystycznych jajników, zbyt wysoki poziom testosteronu, zbyt wysoki poziom hormonu luteinizującego (LH), za wysoki poziom kortyzolu, zbyt niski poziom leptyny dlatego jeśli nie masz miesiączki to zamiast wmawiać sobie że pewnie masz menopauzę idź do lekarza i zrób badania.

W następnym wpisie opowiem o hormonalnej terapii zastępczej. Zapraszam.

Pozostałe posty o menopauzie znajdziecie w zakładce Trochę Zdrowia/Sprawy kobiece.