Zadaj pytanie lekarzowi to cykl, w którym za moim pośrednictwem możecie zupełnie anonimowo, zapytać lekarza o nurtującą Was kwestię.
Dziś na Wasze pytania odpowiada dermatolog, dr nauk med. Marta Sar – Pomian.
Z 220 otrzymanych od Was pytań (bardzo wiele dotyczyło tych samych obszarów), wybrałam 21 na które odpowiedź moim zdaniem, będzie przydatna większemu gronu odbiorców.
UWAGA! Porada internetowa nie zastępuje wizyty u lekarza.
dr nauk med Marta Sar – Pomian przyjmuje w:
Gabinet „Specjaliści Dermatolodzy”, ul. Grójecka 186/309, Warszawa
Pytanie od Marzeny:
Od kilku lat walczę z nawracającą grzybicą paznokci. Jak się jej skutecznie pozbyć? Brałam leki doustne, smaruję płytkę paznokciową specyfikiem przepisanym przez lekarza i bez rezultatu. Jak już odrośnie ładny, zdrowy paznokieć, wystarczy, że raz pomaluję lakierem do paznokci i po jego zmyciu natychmiast pojawia się ponownie grzybica, z którą walczę kolejny rok i tak już 5 lat.
Pani Marzeno, taki problem może wystąpić w kilku sytuacjach. Pierwsze kwestia to, czy rozpoznanie zostało poprawnie postawione – czy grzybica paznokci została potwierdzona badaniem mykologicznym? Jeśli tak było, to należałoby rozważyć, czy nie istnieje możliwość nadkażania się paznokci np. poprzez niezdezynfekowane obuwie. Po trzecie należałoby przeanalizować dotychczasowe leczenie i rozważyć jego modyfikację. Tu oczywiście również potrzebny jest wynik badania mykologicznego.
Pozdrawiam serdecznie, Marta Sar-Pomian
Pytanie od Lili
Chciałabym poznać opinię na temat konieczności stosowania kremów z filtrem. Choruję od wielu lat na łuszczycę. Wiem, że słońce pomaga w jej leczeniu. Mam jednak jasną karnację i sporą ilość pieprzyków. Dlatego smaruję się kremami z wysokimi filtrami.
Córkę (ma 5 lat) wiosną i latem przed wyjściem z domu również smaruję ,,od stóp do głów,, kremem dla dzieci SPF 50. Ona także ma jasną karnację i kilka pieprzyków.
Czy jednak nie przesadzam? Czy istnieje ryzyko niedoboru witaminy D? Coraz częściej słyszę opinię, że kremy z filtrami to sama chemia, ogólnie zło.
Czy kosmetyki naturalne (typu olejek z pestek malin) to jakaś alternatywa?
Czy filtry potrzebne są podczas typowego smażenia się na plaży, a tak na co dzień to już nie?
Pani Lilo, rzeczywiście u większości pacjentów chorujących na łuszczycę zwykłą obserwujemy poprawę po ekspozycji na promieniowanie słoneczne. Z drugiej strony wiemy również, że promieniowanie słoneczne jest czynnikiem prowadzącym do przyspieszenia starzenia się skóry oraz, co jest szczególnie istotne, do rozwoju nowotworów skóry, w tym bardzo groźnego czerniaka. Ryzyko to zwiększa się u osób o jasnej skórze, która łatwo ulega oparzeniom słonecznym. Oparzenia słoneczne są szczególnie niebezpieczne w dzieciństwie, stanowią one niezależny czynnik rozwoju czerniaka w przyszłości. Również osoby z licznymi znamionami barwnikowymi powinny szczególnie chronić się przed promieniowaniem słonecznym. Tak więc w kwestii filtrów przeciwsłonecznych postępuje Pani jak najbardziej prawidłowo. Na chwilę obecną, z powodu braku wiarygodnych badań dotyczących oleju z pestek malin, proponowałabym jednak stosowanie filtrów przeciwsłonecznych, dedykowanych dla dzieci, najlepiej tych z apteki. Filtry należy stosować zawsze przy ekspozycji na silne światło słoneczne w okresie letnim, nie zapominając przy tym o unikaniu ekspozycji na UV między godziną 11-tą a 15-tą, noszeniu odzieży ochronnej, kapeluszy itd. Badania pokazują, że nawet 15 min ekspozycja na promieniowanie słoneczne wystarczy, aby wytworzyła się odpowiednia ilość witaminy D3. Wracając do kwestii łuszczycy i ekspozycji na promieniowanie ultrafioletowe -fototerapia jest metodą wykorzystywaną w leczeniu łuszczycy, ale po pierwsze pacjent jest kwalifikowany przez lekarza po ocenie fototypu i znamion barwnikowych, po drugie pacjent otrzymuje ściśle określone dawki promieniowania. Zatem jest to metoda kontrolowana, po to właśnie aby zminimalizować ryzyko niekorzystnego działania promieniowania słonecznego.
Pozdrawiam serdecznie, Marta Sar-Pomian
Pytanie od Pauli
Jak postępować z pieprzykami? Czy jeśli posiadam spory pieprzyk od dzieciństwa (ciemny), ale z roku na rok się powiększa, to czy powinnam go usunąć, a może udać się na dermatoskopię w celu oceny zmiany? Czy pieprzyki powinniśmy smarować kremem z filtrem przed ekspozycją na słońce?
Pani Paulo, z pewnością należy ocenić Pani znamię barwnikowe w badaniu dermoskopowym. Po tym badaniu będzie można dopiero podjąć decyzję, czy zmianę obserwować (dermoskopowo), czy też kwalifikuje się ona do usunięcia. Zachęcam do takiego badania, ponieważ trwa chwilę, nie boli i pozwala na podjęcie odpowiedniego postępowania. Co do filtrów- należy smarować całą skórę, nie tylko pieprzyki. Najlepiej stosować filtry o SPF co najmniej 30, co ważne pełną ochronę przed promieniowaniem słonecznym osiągamy stosując je co 2-3 godziny, tak więc nie wystarczy posmarować się raz dziennie.
Pozdrawiam serdecznie, Marta Sar-Pomian
Pytanie od Natalii
Proszę o opinię na temat lasera -usuwającego owłosienie? Ewentualnie – jaka metoda jest najbardziej rekomendowana? Czy matki karmiące mogą korzystać z depilacji laserowej, zarówno tej domowej jak i tej robionej profesjonalnie w salonie kosmetycznym?
Pani Natalio,
Obecnie do usuwania owłosienia stosowany jest laser diodowy, neodymowo-jagowy i aleksandrytowy. Wszystkie lasery charakteryzują się podobną skutecznością, przy czym najwięcej badań dotyczy skuteczności lasera diodowego. W okresie karmienia piersią, zabiegi epilacji laserowej, zarówno domowej jak i gabinetowej, nie są wskazane, ze względu na zwiększone ryzyko powikłań związane ze zmienionym w tym okresie statusem hormonalnym.
Pozdrawiam serdecznie, Marta Sar-Pomian
Pytanie od Ani
Mam pytanie odnośnie powstawania kurzajek w ciąży ? Od pewnego czasu zauważyłam, że w okolicy ramion, pach i przedramion pojawiły mi się małe kurzajki, dość dziwne bo przed ciążą nigdy nie miałam do czynienia z tą przypadłością. Czy to coś poważnego? Czy kurzajki można leczyć w ciąży ?
Pani Aniu, sądząc po opisie lokalizacji Pani zmian skórnych, mam wątpliwości czy są to brodawki wirusowe, potocznie nazywane kurzajkami. Podejrzewałabym raczej włókniaki miękkie, które są łagodnymi rozrostami naskórka i typowo lokalizują się w okolicach pachowych. Myślę, że należałoby skonsultować je z dermatologiem, który, oczywiście jeśli będzie to wskazane, dobierze dla Pani bezpieczną metodą leczniczą.
Pozdrawiam serdecznie, Marta Sar-Pomian
Pytanie od Beaty
Nawracające wypadanie włosów spowodowane podwyższoną ilością przeciwciał przeciwko tarczycy. Po wizycie u dermatologa i kolejnej porcji leków sytuacja poprawia się na tyle, że widoczne są baby włoski, ale samo wypadanie nie ustępuje. Po odstawieniu leków i wcierek wypadanie się nasila i nowych włosów nie przybywa.
Druga sprawa dotyczy ŁZS. Sytuacja jest podobna, po porcji leków jest chwilowa poprawa. Trwa to już kilka lat
Pani Beato, Pani sytuacja wymaga ustalenia jaki jest typ wypadania włosów, czy jest łysienie telogenowe, androgenowe czy może plackowate. Bardzo pomocnym badaniem jest w tym przypadku trichoskopia, czyli dermoskopowa metoda oceny skóry owłosionej głowy i włosów. Trzeba również ocenić stężenie hormonów tarczycy i TSH oraz gospodarkę żelazem. Od tego zależy dobranie odpowiedniego leczenia.
Jeśli chodzi o ŁZS, czyli łojotokowe zapalenie skóry, to faktem jest, że jest to choroba o przebiegu nawrotowym lub przewlekłym. Głównym celem terapii jest wydłużenie czasu bez zmian skórnych. Istotna jest tu odpowiednia pielęgnacji skóry, zwykłe skóra jest bardziej wrażliwa i wymaga delikatnych preparatów nawilżających. Nie wiem, jak ciężkie są nawroty łojotokowego zapalenia skóry w Pani przypadku, od tego zależy czy stosujemy leczenie ogólne czy miejscowe.
Pozdrawiam serdecznie, Marta Sar-Pomian
Pytanie od Iny
Jak walczyć z plamami posłonecznymi na twarzy?
Pani Ino,
Najważniejsze to zapobiegać, czyli stosować filtr o SPF co najmniej 30. Jeśli już plamy słoneczne są, to też należy stosować filtry, aby plamy nie robiły się jeszcze bardziej brunatne. Oczywiście filtry należy nakładać na całą skórę twarzy, aby zapobiec powstawaniu nowych zmian.
W okresie jesiennym można wykonywać peelingi medyczne lub zabiegi laserowe.
Pozdrawiam serdecznie, Marta Sar-Pomian
Pytanie od Hani
Mam pytanie pierwsze o wrastające włoski nie tylko na nogach ale też np. okolice bikini. Jak się tego problemu pozbyć? Próbowałam już różnych rzeczy takich jak peelingi czy sposób golenia. Jednak dzieje się to np. niezależnie od tego czy golenie jest z włosem czy pod włos (chociaż z włosem jakby mniej, ale jednak w przypadku gdy golenie jest częste – jak teraz na lato – problem i tak występuje). Po wyjęciu włosków pozostają niestety krostki które z czasem znikną, pozostawią po sobie plamkę lub zostanie blizna. Chciałabym w końcu dowiedzieć się o jakichś sprawdzonych sposobach.
Pani Haniu,
Najbardziej skuteczną metodą w Pani przypadku będzie poddanie się zabiegowi laserowego usunięcia owłosienia.
Pozdrawiam serdecznie, Marta Sar-Pomian
Pytanie od Liliany
Jak skutecznie pozbyć się łupieżu. Łupież nie jest na całej głowie, a jedynie pojawia się trochę powyżej skroni, z lewej strony na linii włosów i jest wielkości dwuzłotówki. Czasem jest taki sypiący się, a czasem bardziej jak strupek. Dodatkowo odczuwalny jest świąd tego miejsca. Włosy w tym miejscu są rzadsze, ale widać, że cały czas odrastają.
Pani Liliano,
Łupież może być manifestacją kilku chorób, najczęściej łojotokowego zapalenia skóry głowy lub łuszczycy zwykłej. Może też wynikać z nieprawidłowej pielęgnacji skóry owłosionej głowy, prowadzącej do jej przesuszenia. Dwie pierwsze możliwości mają zwykle przebieg nawrotowy lub przewlekły. Mogą być bardzo podobne klinicznie, czyli „gołym okiem”, dlatego niekiedy rozróżnienie ich wymaga wykonania badań dodatkowych takich jak badanie trichoskopowe, czy badanie histopatologiczne. Myślę więc, że najrozsądniej byłoby zacząć od ustalenia przyczyny, a dopiero potem wdrożenia leczenia.
Pozdrawiam serdecznie, Marta Sar-Pomian
Pytanie od Kasi
Od dłuższego czasu mam problem ze skórą głowy, która cięgle swędzi- jest ona jednocześnie sucha i tłusta i bardzo wrażliwa. Jeśli traktuję ją delikatnymi środkami myjącymi – gdy się podrapię, pod paznokciem zostaje żółty osad. Gdy \”mocniej\” ją domyję, drobinki skóry dosłownie lecą z włosów. Przy tym włosy ciągle wypadają i co jakiś czas pojawiają się na skroniach ropne pryszcze. Używanie środków przeciwłupieżowych kończy się suchością, podobnie wcierki z alkoholem. Skóra była badana przez trychologa i oglądana przez dermatologów – bez jednoznacznej diagnozy.
Morfologia ok, tarczyca (TSH, fT3, fT4) w normie, żelazo i B12 też, badania na nużeńca ok.
Ten problem ciągnie się od ok 6 lat. Byłabym wdzięczna za jakąkolwiek odpowiedź, bo zostaje mi teraz chyba tylko pójście do psychiatry..
Pani Kasiu, opis Pani problemu – przetłuszczająca się skóra głowy, pokryta żółtą łuską- może wskazywać na łojotokowe zapalenie skóry owłosionej głowy. Łojotokowe zapalenie skóry owłosionej głowy często współistnieje z inną chorobą łojotokową- trądzikiem zwyczajnym, co pasowałoby do opisywanych przez Panią zmian na skórze skroni. Taki przewlekły stan zapalny może prowadzić do utraty włosów. Ponieważ jednak pisze Pani, że problem ten był już leczony przez kilku dermatologów i nie przyniosło to zadowalającej poprawy, myślę, że warto byłoby pogłębić diagnostykę o badanie trichoskopowe. Oceniamy w nim skórę owłosioną głowy i włosy pod dużym powiększenie i na podstawie widocznych struktur określamy dalsze postępowanie. Jest to badanie zupełnie nieinwazyjne i niebolesne, a w wielu przypadkach pozwala na odróżnienie łojotokowego zapalenia skóry od np. łuszczycy zwykłej.
Pozdrawiam serdecznie, Marta Sar-Pomian
Pytanie od A.M.
Ziarniniak obrączkowaty-czy da się skutecznie pozbyć grudek pojawiających się na łokciach i kolanach? W czasie dwóch ciąż zmiany zniknęły, po porodach w krótkim czasie wróciły-diagnoza raczej potwierdzona, być może dodatek do nieokreślonej choroby autoimmunologicznej (podwyższone Ana2, Ana3).
Ziarniniak obrączkowaty jest chorobą, która może trwać kilka lat, ale zwykle zmiany ustępują. Podstawą leczenia zmian o niewielkim nasileniu są glikokortykosteroidy miejscowe. W Pani przypadku z racji obecności przeciwciał przeciwjądrowych warto byłoby potwierdzić rozpoznanie badaniem histopatologicznym.
Pozdrawiam serdecznie, Marta Sar-Pomian
Pytanie od Asi
Jak zwalczyć krostki pojawiające się tylko na pośladkach (przy jednoczesnym braku problemów skórnych na innych częściach ciała)? Czy jest jakiś sprawdzony sposób dot. pielęgnacji, higieny, a może odżywiania się? Będę wdzięczna za odpowiedź
Pani Asiu,
Zwykle zapalenie mieszków włosowych pośladków związane jest z tzw. siedzącym trybem życia i noszeniem nieprzewiewnej odzieży. Jest to zwykle mieszane zakażenie bakteryjne powodowane przez paciorkowce i gronkowce. Po pierwsze nie należy zmian wyciskać, ponieważ treść zakaźna przenosi się wówczas na inne mieszki włosowe. Można zastosować zewnętrznie roztwór oktenidyny, jeden –dwa razy dziennie (dostępny w aptece bez recepty). Gdyby nie było to skuteczne, należy zastosować antybiotyk miejscowy, np. kwas fusydowy lub mupirocynę (preparaty dostępne na receptę). Bardzo rzadko u osób młodych, zapalenie mieszków włosowych w tej okolicy może wiązać się z zaburzeniami gospodarki węglowodanowej- aby to sprawdzić wykonuje się oznaczenie stężenia glukozy na czczo.
Pozdrawiam serdecznie, Marta Sar-Pomian
Pytanie od Ani
Czym może być spowodowana nadmierna potliwość chłopca w czasie snu? W ciągu pół godziny od zaśnięcia pokrywa się kropelkami potu, nawet jak śpi odkryty bez koszulki. Chłopiec w wieku 8 lat, ma tak od urodzenia. Jest zdrowy wysportowany i szczupły. Dziękuję za sugestie.
Pani Aniu, jeśli nie zauważyła Pani innych niepokojących objawów, to najprawdopodobniej nadpotliwość u Pani synka związana jest z jeszcze niedojrzałym systemem regulacji temperatury ciała. Problem ten dotyczy wielu dzieci. Należy zadbać o to, żeby dziecka nie przegrzewać. Jeśli jednak problem dalej by Panią niepokoił, myślę, że warto zasięgnąć opinii pediatry.
Pozdrawiam serdecznie, Marta Sar-Pomian
Pytanie od Gosi
Mam pytanie odnośnie popękanych naczynek na twarzy. Czy laser jest skuteczny? Jeśli tak to jaki? I czy po tym zabiegu nie będą pękać nowe?
Pani Gosiu, tak, zabiegi laserowe są skuteczne w zamykaniu naczynek na twarzy, czasami potrzebnych jest jednak kilka zabiegów. Największą skuteczność w przypadku powierzchownych poszerzonych naczyń na twarzy (tzw. teleangiektazji) posiadają lasery emitujące długość fali 532 lub 595 nm. Zabiegi nie zapobiegają tworzeniu się nowych zmian.
Pozdrawiam serdecznie, Marta Sar-Pomian
Pytanie od Zosi
Witam, Dziewczynka 9 lat, nadmierne owłosienie nóg, okolic intymnych – jak w tym wieku usunąć owłosienie? Czy jest to wskazane?
Pani Zosiu,
W pierwszej kolejności zasięgnęłabym porady pediatry specjalizującego się w endokrynologii dziecięcej w celu ewentualnej diagnostyki nadmiernego owłosienia u 9-latki. Jeśli chodzi o usuwanie owłosienia, to uważam, że najbardziej rozsądną metodą w tym wieku ( o ile uzna Pani, że jest to konieczne) jest golenie.
Pytanie od KA
Moje pytanie dotyczy bielactwa. Pojawiło się u mnie w wieku ok 35 lat i z każdym rokiem, powoli się nasila. Na razie plamy głównie na dłoniach, zaczynają się pojedyncze na łokciach, kolanach. Jedna dermatolog stwierdziła, że mam brać tabletki uspokajające bo spowodowane jest to stresem, druga – że nie wiadomo skąd się to bierze, dlaczego, obie przepisały maść ale od razu stwierdziły, że nic ona nie pomoże. Plamy oczywiście najbardziej widoczne latem – kiedy reszta skóry się opala a plamy pozostają białe. Czy można ten proces jakoś zahamować (nie mówiąc już o pozbyciu się istniejących). Dziękuję, pozdrawiam.
W pierwszej kolejności warto byłoby ocenić czynność tarczycy oraz zbadać ewentualną obecność przeciwciał przeciwtarczycowych. Przy niewielkich zmianach stosuje się glikokortykosteroidy oraz inhibitory kalcyneuryny zewnętrznie. Należy się przy tym uzbroić w cierpliwość, ponieważ repigmentacja w obrębie ognisk bielactwa może pojawić się po kilku tygodniach, a nawet miesiącach od rozpoczęcia leczenia.
Pozdrawiam serdecznie, Marta Sar-Pomian
Pytanie od Magdy
Jak radzić sobie z łojotokowym zapaleniem skóry na głowie. Jak pielęgnować skórę głowy? Jakie szampony są skuteczne? Czy należy myć włosy codziennie? Czy stosować delikatne peelingi do skóry lojotokowej czy nie podrażnią one bardziej skóry?
Pani Magdo,
W przypadku potwierdzonego łojotokowego zapalenia skóry owłosionej głowy, wszystko zależy od obrazu klinicznego. Podstawą leczenia jest stosowanie szamponów z takimi substancjami jak ketokonazol, cyklopiroksolamina czy siarczek selenu. Przy nasilonych zmianach zwykle przez pierwszy tydzień zalecam stosowanie codzienne tych szamponów- ważne aby pozostawały one na skórze owłosionej głowy przez około 5 minut, aby mogły skutecznie działać, przy poprawie, zalecam stopniowe zmniejszenie częstotliwości stosowania. Jeśli mamy nasilone złuszczanie, można stosować peelingi lub płyny zawierające substancje złuszczające np. kwas salicylowy. Należy ich jednak unikać przy obecności ran na skórze owłosionej głowy, ponieważ mogą powodować pieczenie. Jeśli obecny jest nasilony stan zapalny skuteczne są preparaty zawierające glikokortykosteroidy. Pozdrawiam serdecznie, Marta Sar-Pomian
Pytanie od Agnes
Witam,
Mam stwierdzone łysienie androgenowe, z którym walczę już od kilku lat (obecnie 33l).Stosowałam już różne kuracje, które niewiele dały – począwszy od Loxonu 2% i 5%, który w pewnym momencie jakby przestał działać, poprzez Polaris, przyjmowanie leków sterydowych – Polkortolon (po którym trądzik pozostał mi do dziś, a nigdy wcześniej go nie miałam…), przyjmowanie spironolu, który musiałam odstawić ze względu na dolegliwości ze strony przewodu pokarmowego (a na który podobno dobrze reagowałam), stosowanie zewnętrznie na skórę głowy finasterydu (bez rezultatów). Obecnie od ok. 1 mca stosuję Loxon5% i doustnie Spirnol 1/2 tabl.25mg (dopóki znowu nie powrócą bóle brzucha). Efektem leczenia jak na razie są garściami wypadające włosy (początki stosowania Loxonu?),więc generalnie poprawy brak, jest gorzej. Wizytę u dermatologa mam w listopadzie – mam się zastanowić nad doustnym zastosowaniem Finasterydu + antykoncepcja. Czy to bezpieczne? Co jeszcze mogę zrobić, by włosy zaczęły odrastać?
Pani Agnes,
Pierwsze pytanie, które mi się nasuwa to, czy były wykluczone inne przyczyny wypadania włosów, takie jak zaburzenia czynności tarczycy czy gospodarki żelazem. Mogą one naśladować, albo współistnieć z łysieniem androgenowym. Czy było wykonywane badanie trichoskopowe? Kolejną kwestią są sprawy ginekologiczne- czy miesiączkuje Pani regularnie, czy była Pani konsultowana ginekologicznie pod kątem hiperandrogenizmu?
Przy założeniu jednak, że mamy u Pani do czynienia z izolowanym łysieniem androgenowym typu kobiecego, przy braku skuteczności miejscowego minoksydylu w stężeniu 5% oraz nietolerancji spironolaktonu, rozważyłabym dwie opcje, pierwsza- dołączenie do obecnej terapii mezoterapii osoczem bogatopłytkowym (przy jednoczesnej próbie zwiększenia dawki spironolaktonu), lub druga- włączenie wspomnianego finasterydu, oczywiście w skojarzeniu ze skuteczną antykoncepcją, ponieważ lek ten ma potencjał teratogenny (a więc potencjalnie działa uszkadzająco na płód). W drugim przypadku można też dodatkowo stosować mezoterapię osoczem bogatopłytkowym.
Pozdrawiam serdecznie, Marta Sar-Pomian
Pytanie od Katt
Trądzikowa mapa twarzy – czy faktycznie krosty/wypryski pojawiające się w poszczególnych partiach twarzy świadczą o różnych schorzeniach oraz jakich?
Nasilone zmiany trądzikowe w dolnej części twarzy mogą (ale nie muszą) wskazywać na obecność chorób przebiegających z hiperandrogenizmem np. zespołu policystycznych jajników. Dane naukowe nie potwierdzają jednak, aby inne zaburzenia np. wątroby, jelit czy nerek rzutowały się w postaci trądziku określonej części twarzy.
Pozdrawiam serdecznie, Marta Sar-Pomian
Pytanie od Oli
Czy jest taka możliwość, iż trądzik który trwa od wielu lat… Od wieku nastoletniego do już wieku dorosłego nie jest spowodowany żadna choroba? Jem naprawdę zdrowo, wykluczone nietolerancje, wszelkie badania USG brzucha jajników wykonane, tak samo badania hormonów… – a mój trądzik wciąż jest… Leki od dermatologa pomagały owszem, ale na dwa, trzy miesiące, potem wszystko wracało.
Pani Olu, tak jest to możliwe. Patogeneza trądziku jest złożona i wiele czynników może składać się na jego rozwój. W powstawaniu trądziku rolę odgrywają np. czynniki genetyczne oraz stres. Warto zwrócić również uwagę na stosowane kosmetyki, należy wybierać te, które nie powodują powstawania zaskórników (niekomedogenne). Pozdrawiam serdecznie, Marta Sar-Pomian
Pytanie od Julki
Nadpotliwość dłoni – czy jest inny sposób niż botox?
Pani Julko, w pierwszej kolejności należy wykluczyć, czy nadpotliwość dłoni nie jest wynikiem chorób np. endokrynologicznych najczęściej nadczynności tarczycy i cukrzycy, oczywiście wtedy największą skuteczność ma leczenie przyczyny nadpotliwości. Nierzadko jednak zdarza się, że przyczyny nie można ustalić. Do innych opcji należy stosowanie antyperspiratów oraz zabiegi jontoforezy. W skrajnych przypadkach bardzo nasilonej nadpotliwości stosuje się zabiegi sympatektomii.
Pozdrawiam serdecznie, Marta Sar-Pomian