Badania ostatnich 20 lat potwierdzają pozytywny wpływ niezbędnych nienasyconych kwasów tłuszczowych (NNKT) w terapii dermatoz.

Czym są NNKT?

Niezbędne nienasycone kwasy tłuszczowe (NNKT) to kwasy tłuszczowe egzogenne, co oznacza, iż do prawidłowej pracy całego organizmu muszą być dostarczane z zewnątrz. Należą do nich kwasy tłuszczowe jednonienasycone i wielonienasycone.

Kwasy wielonienasycone to Omega 3 i Omega 6.
Kwasy jednonienasycone to Omega 9.

Widoczne objawy niedoboru NNKT to min.:

• sucha łuszcząca się skóra, 
• stany zapalne skóry,
• wypadanie włosów,
• kruchość naczyń krwionośnych,
• spadek odporności,
• problemy z krzepliwością krwi objawiające się gorszym gojeniem się ran,
• zaburzenia w funkcjonowaniu układu nerwowego i hormonalnego,
• problemy z płodnością,
• problemy z koncentracją i przyswajaniem wiedzy ( kora mózgowa w 40 % składa się z DHA),
• zaburzenia widzenia,
• nadmierne pragnienie,
• wzrost procesów zapalnych w organizmie.

Prozdrowotne działanie niezbędnych nienasyconych kwasów tłuszczowych wynika z przekształcenia (utleniania) do prostaglandyn rodziny E. W przypadku GLA do kwasu dihomo-gamma-linolenowego (DGLA) a następnie do prostaglandyny rodziny E serii 1 (PGE1) lub kwasu 15-hy–droksyeikozatrienowego (15-HeTre). To substancje o działaniu podobnym do hormonów które wykazują działanie przeciwzapalne, przeciwzakrzepowe, antyproliferacyjne i obniżające stężenie lipidów. Wzmagają również rozluźnienie mięśni gładkich i rozszerzenie naczyń krwionośnych.

Kwas 15-hy-droksyeikozatrienowy (15-HeTre) jest składnikiem ceramidów naskórka.

Przeciwzapalna prostaglandyna PGE1:

• jest skuteczna w leczeniu egzemy,
• poprzez regulację poziomu kwasu arachidonowego zmniejsza dolegliwości bólowe związane z zespołem napięcia przedmiesiączkowego (wykazano że niedobór PGE1 przyczynia się do powstania PMS),
• poprawia funkcjonowanie układu immunologicznego,
• reguluje ciśnienie krwi,
• działa przeciwzakrzepowo,
• poprawia przewodnictwo nerwowe (GLA są skuteczne w leczeniu schizofrenii, uważa się że SM jest w pewnym stopniu związane z zaburzeniami przekształcania kwasu linolowego w PGE1),
• poprawia profil glikemii,
• przyspiesza przemianę materii,

Nasz organizm potrafi wytworzyć GLA samodzielnie przy udziale enzymu ∆-6-desaturazy z kwasu linolowego. Konwersja ta jest jednak niewystarczająca ponieważ ∆-6-desaturaza hamowana jest przez:

• nadmiar kwasów tłuszczowych trans,
• niedobory pokarmowe (witaminy B3, B6, C, E, magnezu, cynku),
• palenie tytoniu,
• nadmiar alkoholu,

Aktywność ∆-6-desaturazy spada także: 

• z wiekiem,
• u osób z cukrzycą i zaburzeniami glikemii,
• u osób z reumatoidalnym zapaleniem stawów,
• u osób z atopowym zapaleniem skóry,
• przy stosowaniu NLPZ,
• przy stosowaniu glikokortykosteroidów,
• podczas infekcji wirusowych i bakteryjnych.

Niedobory GLA stwierdza się u osób z:

• atopowym zapaleniem skóry,
• łuszczycą,
• trądzikiem,
• chorobami zwyrodnieniowymi np. reumatoidalnym zapaleniem stawów,
• cukrzycą,
• chorobami krążenia,
• u kobiet z nowotworami piersi.

Źródłem kwasu gamma-linolenowego (GLA) jest mleko matki, nasiona wiesiołka, ogórecznika, czarnej porzeczki, konopii oraz spirulina przy czym liderem jest olej z wiesiołka.
Olej z wiesiołka składa się z kwasu linolowego  (LA,  ok.  76%)  i gamma-linolenowego  (GLA,  ok.  9%). Oprócz tego zawiera selen, cynk, magnez, witaminę E, oraz fitosterole – tarczyca go uwielbia.

Wykazano że suplementacja GLA z oleju z wiesiolka:

• jest skuteczna w leczeniu stanów zapalnych typu egzema,
• jest skuteczna w atopowym zapaleniu skóry (redukcja świądu i suchości skóry), oraz łuszczycy,
• jest skuteczna w terapii trądziku łojotokowego oraz różowatego,
• zmniejsza dolegliwości związane z zespołem napięcia przedmiesiączkowego (należy stosować od 4 do 6 miesięcy),
• poprawia wrażliwość insulinową,
• poprawia profil lipidowy (obniża poziom triglicerydów we krwi, zwiększa poziom HDL)
• działa przeciwmiażdżycowo,
• zmniejsza dolegliwości związane z uderzeniami gorąca i tzw. nocnymi potami u kobiet w okresie klimakterium (należy stosować od 4 do 6 miesięcy w dawce 2 gramy dziennie),

Optymalna dawka to 150-350 mg GLA dziennie. Wykazano, że przyjmowanie produktów bogatych w GLA pomaga ograniczyć konieczność stosowania kremów steroidowych u chorych z egzemą. Przy podaży 345 mg GLA zaobserwowano wzrost nawilżenia, jędrności i elastyczności skóry już po 84 dniach.

Źródła:

• Pitchford P, Odżywianie dla zdrowia, Wydawnictwo Galaktyka, 2014,
• Białek M, Rutkowska J,. The importance of γ-linolenic acid in the prevention and treatment. 2015;
• Mert H, İrak K, Çibuk S, et all. The effect of evening primrose oil ( Oenothera biennis) on the level of adiponectin and some biochemical parameters in rats with fructose induced metabolic syndrome, 2020;
• Mahboubi M,. Evening Primrose ( Oenothera biennis) Oil in Management of Female Ailments, 2019;
• Khorshidi M, Zarezadeh M, Moghaddam O, et. all. Effect of evening primrose oil supplementation on lipid profile: A systematic review and meta-analysis of randomized clinical trials, 2020;
• Kazemi F, Masoumi S, Shayan A, et all. The Effect of Evening Primrose Oil Capsule on Hot Flashes and Night Sweats in Postmenopausal Women: A Single-Blind Randomized Controlled Trial, 2021.
• Lesiak A, Ciążynska M, Wpływ kwasu g-linolenowego oraz honokiolu na funkcje skóry, Klinika Dermatologii, Dermatologii Dziecięcej i Onkologicznej Uniwersytetu Medycznego w Łodzi, Dermoklinika Centrum Medyczne s.c. M. Kierstan, J. Narbutt, A. Lesiak w Łodzi2017
• Chas M, Goupille C, Arbion F, et all. Low eicosapentaenoic acid and gamma-linolenic acid levels in breast adipose tissue are associated with inflammatory breast cancer, 2019;
• Kazimierska A, Gawor E, Wpływ oleju z wiesiołka na skórę, ze szczególnym uwzględnieniemdziałania kwasu gamma-linolenowego (GLA), 2015,

Artykuły, które mogą Cię zainteresować:

Tydzień 42 – jadłospis

Jak korzystać z jadłospisów? Jeśli zaczynasz, zapoznaj się proszę, z moją filozofią odżywiania, i przeczytaj następujące artykuły : Odchudzanie zaczyna Czytaj dalej

Mleko roślinne, czy może napój roślinny? Jak kupić dobry produkt? Jak nie dać sobie wcisnąć bubla? Które polecam?

Produkty z roślin, będące odpowiednikiem produktów mlecznych oraz nabiałowych, stanowią doskonałą alternatywę dla osób, które z różnych przyczyn produktów z Czytaj dalej

Jak skutecznie podnieść poziom ferrytyny

Włosy wypadają Ci garściami, nie możesz zapuścić paznokci, skóra jest sucha i szorstka jak papier. Masz problemy z koncentracją, szybko Czytaj dalej

Jak przetrwać upały bez obrzęków i zatrzymania wody, także w te dni

Skłamałabym gdybym powiedziała, że z tegorocznego lata nie jestem zadowolona. Słoneczna pogoda towarzyszy nam praktycznie od kwietnia i według najnowszych Czytaj dalej